Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar ?
Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar?
Kişilik, bir bireyin çocukluk çağından itibaren gelişen birçok unsuru içerisinde barındıran karmaşık bir yapıdır. Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar. Kişilik gelişiminde genetik, çevresel ve sosyal birçok faktör bir arada etkili olur, yalnızca tek bir etkene bağlı olarak oluşmaz. Bu nedenle kişiliği ölçmek için geliştirilen kişilik testlerinin bu zengin ve karmaşık yapıyı doğru analiz edebilecek yetkinlikte olmaları gerekir.
Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar. Kişilik testleri objektif testler ve projektif testler olarak ikiye ayrılır. Günümüzde en çok kullanılan kişilik testleri objektif testlerdir. Objektif testler arasında uygulamada en çok tercih edilen testler; Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri- 2 (MMPI 2), 16PF Kişilik Envanteri, Beck Depresyon Ölçeği testleridir. En çok tercih edilen projektif testler ise Rorschach Mürekkep Testi, Tematik Algi Testi (TAT) ve İnsan Çizim Testleridir.
Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar? Objektif Kişilik Testleri
Ayrıntılı olarak;
MMPI (Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri)
Kişilik bozukluklarında en çok kullanılan objektif kişilik testi, 567 soruluk doğru/yanlış soru formunda hazırlanmış MMPI 2 testidir. İlk defa 1940’larda geliştirilen test 1989 yılında büyük oranda revize edilmiş en son 2001 yılındaki güncellemelerle son halini almıştır.
MMPI 2 testi kişilerin sorulara verdikleri yanıtları pozitif ya da negatif korelasyonlarla ilgili özelliklere bağlayarak paranoya, hipomani, sosyal içedönüklük, maskülenlik/ feminenlik, psikopatoloji gibi kişilik özellikleriniölçer. MMPI 2 testinin alanında uzman bir psikolog tarafından yorumlanması testin güvenilirliği açısından önemlidir.
MMPI (Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri) 567 sorudan, 10 alt testten ve 3 geçerlilik skalasından oluşur. Ortalama 60 ile 90 dakika arasında sürer. 16 yaş üzeri kişilerin psikolojik durumlarını tespit etmeye yarar. Standart bir puan ve yorumlama şekli vardır. Klinik amaçlarla kullanılır. Kâğıt kalem testi olarak da bilinir. Kesinlikle deneyimli uzmanlar tarafından değerlendirilmelidir.
SA – 45 (Semptom Değerlendirme Ölçeği)
Klinik amaçlarla kullanılır. Kâğıt kalem testidir. 45 soru ve 9 alt testten oluşur. En kısa sürede kişilerin psikolojik durumlarını ölçmek ve ileri klinik ölçmelerin ve yapılacak olan terapinin planlanmasında kullanılır ve oldukça etkili bir değerlendirme aracıdır.
Beck Depresyon Envanteri
1961 yılında geliştirilmiş ve 1972 yılında revizyondan geçirilerek bugünkü halini almıştır. BDE 21 maddeden oluşmuştur. Yapı olarak 1 – 13 arası maddeler depresif duygu durum, 14 – 21 arası olan maddeler ise fiziksel semptomları ölçmekte kullanılır. Kısa ve hızlı bir şekilde kişinin depresif durumunu ölçmek için klinisyenlerce sıklıkla kullanılır. Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar
Durumluk – Sürekli Kaygı Envanteri
40 maddeden ve Kaygı ve sürekli kaygı durumu olmak üzere iki bölümden oluşur. Kişilerin durumsal ve sürekli kaygı semptomlarını ölçmekte kullanılır, klinisyenlerce geçerli ve güvenilir bir ölçme ve değerleme aracı olarak kabul edilmektedir.
16PF Kişilik Envanteri
16 alt kısım ve 5 global faktörden oluşur. 1949 yılında geliştirilmiş ve 4 kez revizyondan geçmiştir. Problem Çözme, Sıcakkanlılık, Kurallara Bağlılık, Canlılık, Baskınlık, Strese Tolerans, Sosyal Girişkenlik, Duyarlılık, Soyuta Odaklılık, İhtiyatlılık, Kendini Sorgulama, Ketumluk, Kendine Yeterlilik, Değişime Açıklık, Mükemmeliyetçilik ve Gerginlik olarak 16 kişilik yapısını ölçmektedir. Bu envanter daha çok iş alınacak olan personel seçimlerinde, yönetim ve takım oluşturma, kariyer yönetimi, bireysel ve çiftlerin danışmanlıklarında kullanılır. Kağıt – kalem ile uygulanabildiği gibi grupça ve online olarak da uygulanabilmektedir.
16 PF testi kişiliğin 16 temel özelliğini ölçmek için geliştirilmiştir;
- Sıcaklık
- Muhakeme
- Duygusal İstikrar
- Baskınlık
- Canlılık
- Kural Bilinci
- Sosyal Cesaret
- Hassaslık
- İhtiyatlılık
- Soyutluk
- Mahremiyet
- Şüphecilik
- Değişime Açıklık
- Özgüven
- Mükemmeliyetçilik
- Gerginlik
16 PF kişilik testi kişilerin kendini daha iyi tanımasını ve testi uygulayan uzman psikoloğun danışan ile hangi yaklaşımı kullanarak iletişime geçeceği konusunda yardımcı olmak için uygulanır.
Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar? Projektif Kişilik Testleri
1921 yılında geliştirilmiştir. Çok sık kullanılmaktadır. Halk arasında mürekkep lekesi veya leke testi olarak bilinmektedir. 10 ayrı karttan oluşur. 4 -5 yaşın üzerindeki herkese uygulanabilir. Bu testin en önemli özelliği uygulama, yorumlama ve puanlamanın özel bir uzmanlık gerektirmesidir. Bireylerin duygu durumları, algılama, temel ihtiyaç, çatışma, genel eğilimleri, kişilik özellikleri gibi bireylerin kişilik yapısı hakkında detaylı bilgi verir. Klinik amaçla kullanılır.
Kişilik testleri arasında en çok bilinen projektif kişilik testi Rorschach Mürekkep Testidir. Test psikoloğun kişiye üzerinde 5 siyah beyaz ve 5 renkli mürekkep lekesi olan kartları gösterip kişinin gördüğü şekilleri yorumlamasını istemesiyle gerçekleşir.
Tematik Algı Testi (TAT)
Tematik Algı Testi (TAT) üzerinde çeşitli durumlarda olan insanların resimleri bulunan 31 karttan oluşan bir projektifkişilik testidir. Bazı kartlarda sadece objelerin resimleri vardır, kartlardan bir tanesi ise boştur. Test uygulanan kişiye kartlardan 10 ya da 20 tanesi verilir ve kartlarda gördükleriyle ilgili bir hikaye anlatması istenir. TAT testi puanlama yoluyla anlamlandırılan bir test değildir, kişilerin anlatımları doğrultusunda hayatlarında tekrarlayan olayların yorumlanmasıyla uygulanır. Resimlerin belirli ve standart bir “doğru” hikayeleri olmadığı için kişilerin hikayeleri bilinçaltlarının yansımalarını ya da içsel çalkantılarını gösterebilir. Kişilik Testi Nedir ve Hangi İşe Yarar
İnsan Çizimleri Testi (Figure Drawing Test)
Bireylere insan, aile, ev vb. çizimlerin yaptırılır. Bu çizimler sayesinde kişinin kendisini nasıl algıladığı ve nerede gördüğü, baskın duygularının neler olduğu ile ilgili önemli bilgiler verir. Bu test genel diğer testlerle birlikte kullanılır. Yorumlanması uzmanlarca yapılır.